Prawidłowe kształtowanie i kalkulacja taryf są kluczowe dla skutecznego działania rynku energii elektrycznej i rozwoju konkurencji.
Definicja Taryfy Energii Elektrycznej w Polsce
Taryfa to zbiór cen i stawek opłat oraz warunków ich stosowania, opracowany przez koncesjonowane przedsiębiorstwo energetyczne i zatwierdzany przez Prezesa URE.
Rodzaje Cen na Rynku Energii Elektrycznej
Na rynku energii elektrycznej, w zależności od stopnia jego konkurencyjności, mogą obowiązywać:
- Ceny kształtowane przez mechanizmy rynkowe (w obszarze rynku konkurencyjnego).
- Ceny i stawki opłat (taryfy) zatwierdzane przez Prezesa URE w obszarach rynku regulowanego.
Prezes URE określa kryteria uznania rynku energii elektrycznej za rynek konkurencyjny i może zwolnić przedsiębiorstwo energetyczne z obowiązku przedkładania taryf do zatwierdzenia, jeżeli stwierdzi, że działa ono na rynku konkurencyjnym.
Ustalanie Cen w Umowach Dwustronnych i na RDN
Sposoby rozliczeń i ceny w umowach dwustronnych są ustalane przez strony tych umów, a ceny prądu na RDN są dynamiczne i zależą od wielu czynników, takich jak zapotrzebowanie na energię, produkcja energii (w tym z OZE) i warunki atmosferyczne.
Systemy Cen na Rynku Energii Elektrycznej w Polsce
W segmentach giełdowym i bilansującym rynku energii elektrycznej w Polsce występują dwa różne sposoby stanowienia cen:
- System cen krańcowych: Cena ostatniej zaakceptowanej oferty pokrywającej zapotrzebowanie (popyt) wyznacza jednolitą cenę rynkową (rozliczeniową) w danej godzinie doby handlowej.
- System cen ofertowych: Producenci są rozliczani za dostarczoną energię według cen żądanych przez nich w ofertach, a odbiorcy płacą jednakową cenę wyznaczoną jako cenę średnioważoną z zaakceptowanych ofert.
Giełda Energii S.A. stosuje system cen krańcowych, a zasady akceptacji ofert na rynku giełdowym są szczegółowo określone.
Rozliczenia na Rynku Bilansującym
Rozliczenia na rynku bilansującym są bardziej skomplikowane i obejmują m.in. transakcje dotyczące różnic między deklarowaną a zweryfikowaną ilością dostaw energii, rozliczenie skorygowanej ilości dostaw energii oraz transakcje wynikające z fizycznej realizacji dostaw energii.
